Safra yolu hastalıkları

Safra taşları, safra kesesi içinde oluşan katı, çakıl benzeri oluşumlardır. Neyse ki, safra taşı olan çoğu insanda semptom görülmez ve tedavi gerektirmez. Ancak bazı durumlarda safra taşları ağrıya veya başka komplikasyonlara neden olur ve genellikle tüm safra kesesi taşlarıyla birlikte çıkarılarak tedavi edilmelidir.

Safra Kesesi

Safra kesesi, karnın sağ üst tarafında, karaciğerin altında yer alan, yaklaşık 7,5 ila 15 cm uzunluğunda, kaslı bir duvarı olan armut biçimli kese benzeri bir organdır. Safra kanalları adı verilen küçük tüplerle karaciğere ve bağırsağa bağlanır.

Safra kesesinin birincil amacı, karaciğer tarafından üretilen yeşilimsi kahverengi bir sıvı olan safrayı depolamak ve konsantre etmektir. Safra, atık ürünleri karaciğerden dışarı taşır, ancak aynı zamanda yağlı yiyecekleri sindirmek ve emmek ve yağda çözünen önemli vitaminleri emmek için de gereklidir. Öğünler arasında safra kesesi gevşer ve safranın depolandığı ve konsantre olduğu safranın içine akmasına izin verir. Yemeklerle birlikte ince bağırsakta bulunan besinlerin yağ içeriği safra kesesinin kasılmasına (sıkılmasına) ve kısmen bağırsağa boşalmasına neden olur. Birkaç saat sonra safra kesesi gevşer ve tekrar safra depolamaya başlar.

Safra taşları nelerdir?

Safra taşları, safra kesesi içinde oluşan katı taşlardır. Safra taşları, kum taneleri kadar küçük veya safra kesesinin kendisi kadar büyük olabilir. Ancak büyük çoğunluğu 2,5 cm’den daha küçüktür ve kolesterol veya pigment olmak üzere iki ana türden biridir. Kolesterol taşlarının pigment taşlarına göre ameliyatsız tedavilere yanıt verme olasılığı daha yüksek olduğu için safra taşı tipi önemlidir.

Kolesterol safra taşları gelişmiş ülkelerde safra taşlarının yaklaşık yüzde 80’ini oluşturur.
Safra taşlarının yaklaşık yüzde 20’sini pigment taşları oluşturur.

Hemen randevu al

Branş ve doktor seçiminin ardından iletişim bilgilerinizi girerek 3 kısa adımda randevu oluşturun. Randevu tarihi ve tedavi süreçleri gibi detaylar için sizinle iletişime geçelim.

Safra Taşları İçin Risk Faktörleri

Bu konu hakkında değişik teoriler bulunur. Bununla birlikte, birçok insan, taşların gelişebileceği anormal derecede yüksek kolesterol ve/veya kalsiyum konsantrasyonuna sahip safraya sahiptir. Safra taşı geliştirme riskini artıran bir dizi faktör vardır.

Cinsiyet – Safra taşları kadınlarda daha sık görülür.
Yaş – Safra taşı riski yaşla birlikte artar. Bu durum çocuklarda son derece nadirdir ve özellikle 40 yaşından sonra zamanla giderek daha sık hale gelir.
Aile öyküsü ve genetik – Safra taşları bazı ailelerde daha yaygındır, bu da genetiğin safra taşı gelişiminde bir rolü olduğunu düşündürür.

Diğer faktörler – Aşağıdakiler de dahil olmak üzere diğer koşullar safra taşı geliştirme riskini artırabilir:

Gebelik
Östrojen içeren ilaçların kullanımı (doğum kontrol hapları gibi)
Obezite
Sık oruç tutmak
Hızlı kilo kaybı (cerrahi kilo verme tedavileri olan hastalar dahil)
Fiziksel aktivite eksikliği
Şeker hastalığı
Orak hücre hastalığı (ve mekanik kalp kapakçığı olan hastalarda olduğu gibi kırmızı kan hücrelerinin hızlı yıkımıyla ilişkili diğer durumlar)
Siroz veya karaciğer fibrozisi
Bazı ilaçlar

Safra taşı hastalığı belirtileri

Sessiz safra taşları

Safra taşı olan kişilerin çoğunda semptom görülmez; taşları “sessiz” kalır. Sessiz safra taşları genellikle başka nedenlerle yapılan ultrason veya BT taramasında bulunur. Safra kesesi taşlarının ilk belirtileri genellikle hafif olduğundan ve safra kesesinin alınmasıyla ilgili riskler bulunduğundan sessiz taşların tedavi edilmesi gerekmez.

Sessiz safra taşlarınız varsa, safra taşı hastalığının ilk belirtilerinin farkında olmalısınız, çünkü belirtiler geliştirirseniz tedaviye ihtiyacınız olabilir.

Biliyer kolik

Safra taşı ağrısı veya safra ağrısı olarak da bilinen biliyer kolik, safra taşlarının en sık görülen başlangıç semptomudur. Genellikle sağ üst karında alt kaburgaların hemen altında yer alan karın ağrısı atakları olarak kendini gösterir.

Bazen karnın üst merkezinde, hatta göğsün alt kısmında hissedilir ve anjina veya kalp krizi ile karıştırılmasına neden olur.

Ayrıca sağ omuzda veya sırtta bulantı, kusma ve ağrı hissedebilirsiniz.

Safra kesesi genellikle yağlı bir yemeğe tepki olarak kasıldığında oluşur. Bu, taşları safra kesesi çıkışına sıkıştırarak açılmasını engeller. Yemekten birkaç saat sonra safra kesesi gevşediği için ağrı azalır. Bazı insanlarda ağrı hiçbir şey yemeden olur ve çoğu zaman gece yarısından sonra veya gece yarısından sonra başlar.

İlk biliyer kolik atağını geçirdikten sonra, gelecekte daha fazla semptom yaşama ihtimaliniz yüksektir. Bu tür tekrarlayan semptomlar genellikle daha şiddetlidir ve bazen komplikasyonlarla ilişkilidir.

Safra Taşı Tedavisi

Merkezimize dış merkezlerden hastalar yönlendirildiği için hastalara genelde üç farklı tedavi seçeneği sunulmuş olarak karşımıza çıkar. Her hasta özeldir ve kendi içinde değerlendirilmelidir. Aşağıda belirtilen öneriler kişisel bazda değişiklik gösterebilir. Detaylı muayene sonucunda ortak kararla hastalarımız yönetilmelidir.

Beklenti yönetimi: Hiçbir şey yapmayın, bekleyin ve izleyin
Cerrahi tedavi: Safra kesesini taşlarla birlikte çıkartmak
Ameliyatsız tedavi: Safra kesesini koruyarak taşları eritmeye çalışmak

Cerrahi tedavi

Kolesistektomi, safra kesesinin taşlarla birlikte çıkartıldığı ameliyattır. Genel cerrahi alanında en sık uygulanan ameliyatlardan bir tanesidir. Ameliyat size genel anestezi verildikten sonra ameliyathanede yapılır.

Safra kesesi önemli bir organdır, ancak onsuz da yaşayabilirsiniz. Safra kesesinin çıkarılması genellikle ciddi komplikasyonlara neden olmaz. Bununla birlikte, safra kesesi alınan kişilerin yaklaşık yarısında yumuşak dışkı, gaz ve şişkinlik görülür; Çoğu insanda bu semptomlar hafiftir, tedavi gerektirmez ve kısa sürede düzelir.

Ameliyat genellikle laparoskopik (kapalı teknik) olarak yapılır. Karın duvarına yapılan toplam 4 adet 1 cm’den küçük kesiden kamera yardımı ile yapılır. Nadir olarak, açık (klasik) ameliyata ihtiyaç duyulur. Hastanemiz ve ekibimiz bünyesinde ayrıca Robotik veya L.E.S.S teknikleri kullanılarak da safra kesesi ameliyatı yapılabilmektedir. Hangi tekniğin uygun olduğu, hasta ile görüşülerek ve detaylı anestezi muayenesi sonrası kararlaştırılacktır.